Fitoterapia: wykorzystanie roślin do radzenia sobie ze stresem

Codzienność jest coraz bardziej stresująca. Rośliny lecznicze lub „adaptogenne” mogą pomóc organizmowi adaptować się do stresu i chronić nas przed jego negatywnymi skutkami. Jednym z przykładów takich roślin jest rhodiola.

Co to jest roślina adaptogenna?

Rosyjski badacz Mikołaj Lazarev stworzył koncepcję „adaptogenów” w 1947 roku:

Innymi słowy, adaptogen pomaga organizmowi przystosować się do stresu. 
Od czasu powstania definicji dodano do niej trzy podstawowe kryteria. Aby roślina została zakwalifikowana jako adaptogenna, musi posiadać wszystkie trzy cechy:

• zdolność do zwiększania ogólnej odporności organizmu w sposób niespecyficzny;
• działanie normalizujące na poziomie fizjologicznym, zwiększające zdolność organizmu do adaptacji na stres;
• potwierdzona nietoksyczność.

Rhodiola: przeciwlękowa i przeciwdepresyjna roślina adaptogenna

Rhodiola jest również znana jako „korzeń arktyczny” lub „złoty korzeń”. Jego naukowa nazwa to Rhodiola rosea. Świeżo ścięte korzenie mają subtelny różany zapach.

Rośnie na wysokości do 4000 m n.p.m. w zimnych, górskich regionach Azji, Syberii, Skandynawii i Ameryki Północnej.W miarę wzrostu różeniec staje się coraz bardziej odporny na trudne warunki, takie jak klimat i chwasty.

Przeciwlękowe i przeciwdepresyjne działanie rhodioli^1,2,3,4 :

• Utrzymuje poziom kortyzolu na poziomie fizjologicznym,
• Przeciwdziała obniżaniu serotoniny i dopaminy: hormonów odpowiedzialnych za motywację i dobre samopoczucie.

Głóg, roślina na kołatanie serca i nerwy

Głóg to krzaczasty i kolczasty krzew dorastający do wysokości 3-4 metrów. Pochodzi 
z Europy, obecnie występuje we wszystkich umiarkowanych regionach półkuli północnej. Pachnące, białe lub różowe kwiaty są pogrupowane w grona. Kwitnące wierzchołki są częściami używanymi do celów terapeutycznych i są zbierane pod koniec wiosny.

Działanie głogu:

• Działanie wpływające na układ sercowo-naczyniowy⁵:
  – łagodzenie objawów u osób z niewydolnością serca.
• Działanie przeciwutleniające⁶
  – łagodzi niepokój, nerwowość, kołatania serca i tachykardię,
  – wspiera organizm przy wysokim ciśnieniu tętniczym. 

Kwiat passiflory, roślina na nerwowość

Passiflora to roślina pnąca występująca głównie w Ameryce Środkowej i Południowej, ale także w tropikalnej Azji i Polinezji. Pod koniec XIX wieku obserwacje medyczne 
w warunkach klinicznych zidentyfikowały właściwości uspokajające i przeciwskurczowe nadziemnych części rośliny. W wyniku tego odkrycia roślina zaczęła być stosowana 
w leczeniu niektórych schorzeń neurologicznych.

Działanie passiflory:

• ma działanie przeciwlękowe⁷ i uspokajające⁸
• uznany przez Europejskie Partnerstwo Naukowe ds. Fitoterapii (ESCOP – European Scientific Cooperative on Phytotherapy) jako środek łagodzący nerwowość i ułatwiający zasypianie⁹

Waleriana, roślina na niepokój

Waleriana ma liczne właściwości, zwłaszcza uspokajające i rozluźniające, które sprawiły, że jest popularną rośliną leczniczą od czasów starożytnych. 
Te właściwości są niewątpliwie powodem jej nazwy, Valeriana wywodzi się od łacińskiego valere, co oznacza „być w dobrym zdrowiu”.

Działanie waleriany:

• Działanie przeciwlękowe⁷: redukcja psychicznych objawów lęku.
• Działanie nasenne i uspokajające⁸. 
• Działanie rozkurczowe, mięśniowo-tropowe i neurotropowe.

Waleriana jest szczególnie wskazana przy:

• trudności z zasypianiem,
• niepokoju,
• napięciu mięśni.

Znajdź najbliższego pracownika służby zdrowia, który udzieli Ci porady.

Biografia

1. Van DD, Marston A, Bravo J, Reist M , Carrupt PA, Hostettmann K. Monoamine oxidase inhibition by Rhodiola rosea L. roots. J Ethnopharmacol 2009 March 18 ;122(2) :397-401.
2. Chen QG, Zeng YS , Tang JY, Qin Y J, Chen S J, Zhong ZQ. [Effects of Rhodiola rosea on body weight and intake of sucrose and water in depressive rats induced by chronic mild stress]. Zhong Xi Yi Jie He Xue Bao 2008 September ;6(9) :952-5.
3. Darbinyan V, Aslanyan G, Amroyan E, Gabrielyan E, Malmstrom C, Panossian A. Clinical trial of Rhodiola rosea L. extract SHR-5 in the treatment of mild to moderate depression. Nord J Psychiatry 2007 ;61(5) :343-8.
4. Perfumi M , Mattioli L. Adaptogenic and central nervous system effects of single doses of 3 % rosavin and 1 % salidroside Rhodiola rosea L. extract in mice. Phytother R es 2007 January ;21(1) :37-43. 
5. Akhondzadeh S et al. Crocus sativus L. in the treatment of mild to moderate depression : a doubleblind, randomized and placebocontrolled trial. Phytother Res. 2005 ; 19 ; 148-151.
6. Spinola E.B. et al., 1997.Pharmacology activity of Guarana (Paullinia cupana M art.) in laboratory animals.J.Ethnopharmacol.,55(3) :223-9.
7. Haskell C.F. et al., 2006.A double-blind, placebo-controlled, multi-dose evaluation of the acute behavioural effects of guarana in humans.Journal of psychopharmacology, mar 13.